ترور شهید سیدحسن نصرالله واکنش های مختلفی را در رسانه ها و فضای خبری ترکیه در پی داشت. این واکنش ها را می توان به دو گروه واکنش های جریان های سیاسی و واکنش های جریانات خبری و فکری تقسیم کرد.

فضای سیاسی:

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پس از حادثه ترور شهید نصرالله در پیامی که سیاست رسمی و شبکه های مجازی خود منتشر کرد بدون این که نامی از شهید نصرالله بیاورد به محکومیت حملات اسرائیل و جنایات این رژیم در فلسطین و تلاش برای تداوم این جنایات در لبنان پرداخت.

او تاکید کرد: هیچ صاحب وجدانی این قتل عام را نمی‌پذیرد و آن را معذور و مشروع به شمار نمی آورد. اسرائیل با حمایت های تسلیحاتی ای که از او میشود جسورتر شده و در حال نادیده گرفتن تمام خطوط قرمز انسانی، حقوق بین المللی است.

رئیس مجلس ملی کبیر ترکیه، نعمان کورتولموش، در پیامی که در حساب X خود منتشر کرد، گفت: «هدف قرار گرفتن حسن نصرالله، رهبر دینی لبنانی و دبیرکل جنبش حزب‌الله توسط اسرائیل، نه تنها نتیجه‌ای وحشتناک از سیاست‌های اشغال، تخریب و الحاق‌گری است که سال‌ها علیه مردم فلسطین، بلکه علیه تمام مردم منطقه ادامه داشته است. کسانی که همچنان از نتانیاهو و گروه او حمایت می‌کنند و چشم خود را بر این ترورها که قوانین بین‌المللی را زیر پا گذاشته و تعادل شکننده منطقه را بیشتر در معرض خطر قرار می‌دهند، می‌بندند، نیز مسئول خواهند بود و باید پاسخگو باشند.»

مساوات درویش‌اوغلو رهبر حزب خوب (ایی) نیز  با بیان این که اسرائیل یک دولت تروریستی است گفت: اسرائیل در منطقه ما یک دولت تروریستی است، این دیدگاه من به این مسئله است. فقط آنچه در لبنان انجام می‌دهد، نیست، بلکه آنچه در غزه و فلسطین انجام می‌دهد نیز در ترکیه موضوع بحث است. دیدگاه من نسبت به اسرائیل و جنایاتی که در این منطقه مرتکب شده، تغییر نخواهد کرد. این مسئله اصلی است. من به عنوان فردی از این ملت و از طرف خود و حزبم، هر گونه کشتار و اقدامات غیر انسانی اسرائیل را محکوم می‌کنم.

احمد داوداوغلو، رهبر حزب آینده و نخست وزیر سابق ترکیه نیز در پیامی پس از شهادت شهید سید حسن نصرالله، اسرائیل را یک تهدید منطقه ای و جهانی دانسته با اشاره به حادثه پیجرهای حزب الله و پس از آن ترور شهید نصرالله، این حوادث را یک نقض تمام عیار قوانین بین المللی دانست.

داوداوغلو در ادامه پیام خود نوشته است: اسرائیل با حمایتی که از سوی نیروهای امپریالیستی دریافت میکند و با بی توجهی که از سوی نهادهای بین المللی شاهد آن هستیم و نیز بی تفاوتی رهبران کشورهای مسلمان این جسارت را به خود داده است تبدیل به تهدیدی برای منطقه و جهان شود.

تمل کاراموللا اوغلو رهبر حزب سعادت نیز در پیامی، با محکوم کردن تلاش های اسرائیل برای کشاندن آتش جنگ به دیگر کشورها شهادت شهید نصرالله و افراد همراه او را تسلیت گفته و اسرائیل را رژیمی مرتکب شونده جرائم جنگی معرفی کرد. او با اشاره به این که اسرائیل در حال نسل کشی است گفت: آنان که به این نسل کشی حمایت می کنند و آن را تشویق می کنند در نزد وجدان های بشری محکوم خواهند بود. ما معتقدیم که صهیونیسم و امپریالیسم با وحدت، برابری و شجاعت همگانی ما از بین خواهد رفت و پیروزی نهایی از آن فلسطین خواهد بود.

دوغو پرینجک، رهبر حزب وطن نیز در پیامی شهید نصرالله را شهید تمام بشریت در راه مبارزه علیه آمریکا و اسرائیل معرفی کرده افزود: اگرچه حسن نصرالله، اسماعیل هنیه و هزاران قهرمان دیگر شهید شدند اما اراده ای که برای استقلال دولت ها و نجات ملت ها از دست امپریالیسم آمریکا و صهیونیسم اسرائیل وجود دارد همچنان پابرجا خواهد بود. مقاومت فلسطین و لبنان با این ترورها تضعیف نخواهد شد.

حزب کردی برابری و دموکراسی خلقها نیز در پیامی با بیان این که ما کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله در حمله اسرائیل به بیروت را محکوم می‌کنیم اعلام کرد: حملات اخیر اسرائیل که فرماندهی حزب‌الله را هدف گرفته است، پس از حملات سایبری به لبنان تنها منجر به تشدید بحران منطقه‌ای خواهد شد. ما بار دیگر درخواست خود را برای پایان دادن به موج حملات اسرائیل که باعث تعمیق بحران انسانی در غزه، وادار کردن فلسطینیان به مهاجرت از طریق گروه‌های مسلح در کرانه باختری، و کشتار بسیاری از غیرنظامیان در لبنان شده است، تکرار می‌کنیم.

ما از همه نیروهای منطقه‌ای می‌خواهیم که بر اساس راه‌حلی که بتواند زندگی مشترک صلح‌آمیز اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها را تضمین کند، ابتکار عمل به خرج دهند و در پایان دادن به درگیری‌ها در کشورهای منطقه به ویژه لبنان نقش ایفا کنند. همچنین، آنها را به حل بحران‌ها از طریق مذاکره و روش‌های مسالمت‌آمیز دعوت می‌کنیم.

ما جامعه بین‌المللی، به ویژه شورای امنیت سازمان ملل و سایر نهادهای بین‌المللی مرتبط را فرا می‌خوانیم که فوراً برای متوقف کردن تجاوزات اسرائیل اقدام کنند. ضروری است که اسرائیل حملات خود به غیرنظامیان را متوقف کند، کمک‌های بشردوستانه به مناطق بحرانی به طور ایمن منتقل شود و اقدامات مشخصی در برابر نقض قوانین بین‌المللی انجام شود. ما انتظار داریم جامعه بین‌المللی موضعی قوی‌تر اتخاذ کند و به حل درگیری‌های منطقه‌ای کمک کند.

حزب هداپار، از احزاب اسلامگرای کردی، نیز در بیانیه ای رسمی با شهید خواندن شهید نصرالله ترور او و شهادت صدها تن از شهروندان لبنانی در حمله اسرائیل را به شدت محکوم کرد. در بیانیه هدا پار، به اظهار مسرت برخی جریانها و اشخاص در مورد شهادت شهید نصرالله اشاره شده و آمده است: لبنان در حال دادن هزینه دفاع از فلسطین است و کسانی که از این وضعیت خوشحالند باید بدانند که فردا روزی ترور را در پایتخت های خود خواهند دید. مسلمانانی که در برابر قتل عام ها و نسل کشی های رژیم صهیونیسیت عاطل ایستاده اند هنوز نمیدانند که با چه نوع از تروریسم رودررو هستند.

حزب چپ گرای کارگر نیز با اشاره به این که اسرائیل هدفمندانه در پی انتقال آتش جنگ به کشورهای دیگر است در بیانیه خود آورده است: دولت اشغالگر صهیونیستی اسرائیل، در پی مجازات بی رحمانه کانون های مقاومت علیه سیاست های اشغالگرانه خود است. این رژیم برای تداوم موجودیت استعماری و اشغالگر خود در حال به آتش کشاندن خاورمیانه است. این رژیم سیاست شوک و وحشت در منطقه را برای بی اثرسازی مخالفان خود پیگیری میکند. قتل دبیر کل حزب الله لبنان، سید حسن نصرالله در کنار صدها زن و کودک و شهروند عادی لبنانی، هدفی جز جنگ روانی علیه مقاومت ندارد و بخشی از راهبرد نابود کردن روحیه مقاومت است. تمام ملتمان را برای مقاومت در برابر وحشی گری های صهیونیستی که با حمایت آمریکا در حال وقوع است و مقاومت در برابر تلاش های اسرائیل برای ویرانی تمامی منطقه، دعوت میکنیم.

حزب چپ (Sol) نیز در بیانیه ای با تاکید بر این که طرح خاورمیانه بزرگ آمریکا هنوز هم با تکیه بر تروریسم اسرائیلی در حال پیگیری است افزوده است: اسرائیل پس از فلسطین اکنون بر سر تمام مردمان لبنان بمب می ریزد و از هیچ گونه خیانتی خودداری نکرده و در پی گسترش جنگ به کل منطقه است. قتل رهبر حزب الله، سید حسن نصرالله نیز بخشی از این برنامه بزرگ است.

از بخش های قابل توجه این بیانیه اشاره به اظهار مسرت بخشی از جریان اسلامگرا از شهادت شهید نصرالله است: در حالی که با چنین وحشت و قتل عامی اسرائیل در تلاش برای تسلیم کردن یک ملت است، نباید رفتار گروهک های شریعت گرای تغذیه شونده از سوی سازمان سیا که برای قتل نصرالله در خیابان ها خوشحالی کردند از یاد برود!

نکته قابل توجه در واکنش های احزاب سیاسی این است که دو حزب جمهوریت خلق و حرکت ملی هیچ واکنشی بروز نداده در این مورد سکوت کردند.

 واکنش های جریانات خبری و فکری

همزمان با انتشار خبر شهادت شهید نصرالله واکنش های مختلفی از سوی جریانات خبری و فکری ترکیه چه در شبکه های اجتماعی و چه در شبکه های تلویزیونی و مطبوعات بروز کرد.

در کل میتوان انواع واکنش ها را به  گروه تقسیم کرد:

1. طرفداران مقاومت: طرفداران مقاومت اعم از شیعیان و اهل سنت نسبت به این حادثه واکنش تندی از خود نشان داده و به ابراز انزجار از رژیم صهیونیستی پرداختند. طرفداران مقاومت را باید به دو گروه افراد اسلامگرا (مانند شیعیان و جریان ملی گوروش و جریانات دیگر اسلامی) و جریان چپ آنتی امپریالیست (مانند احزاب چپگرایی که در بالا به آن اشاره شد) تقسیم کرد.
2. بی تفاوت ها: این گروه بر مبنای این که این کشتار ربطی به ما ندارد هیچ واکنش جدی و قابل توجهی از خود بروز ندادند.
3. دلواپسان گسترش بحران: گروهی از افراد و کارشناسان نیز ضمن تایید این مطلب که این حادثه ربطی به ما ندارد اما آن را نشانه ای از گسترش آتش بحران در منطقه دانسته و تاکید کردند که نهایتا آتش این بحران گریبانگیر ترکیه نیز خواهد شد و از این رو ضمن اعتراض به ترور شهید نصرالله خواستار توقف جنگ در لبنان هستند.
4. موافقان ترور: گروه های تکفیری و مذهب گرا تند به ابراز مسرت از کشته شدن شهید نصرالله پرداخته و به خصوص در شبکه های مجازی به تبلیغ این نظر خود پرداختند. این خط خبری در اصل از ماجرای پیجرها و به ویژه شهادت تمام فرماندهان گردان رضوان آغاز شد. گروه های تکفیری نیروهای رضوان را به عنوان جنایتکار جنگی در سوریه معرفی کرده با انتشار تصاویری از کشته شدگان جنگ سوریه و نیز فیلم هایی دال بر این که نیروهای رضوان شهرهای مختلف سوریه را در محاصره گرفته بوده اند به ابراز خوشحالی از شهید شدن این نیروها پرداختند. این خط خبری با شهادت شهید نصرالله به اوج خود رسید که هنوز با وجود گذشت چندین روز از حادثه همچنان این خط خبری ادامه دارد.

اعتراضات جریان های چپ در بیانیه هایشان دلالت بر این جریانات داشت.

در رسانه مطبوعات ترکیه نیز به صورت کلی فضای عمومی مثبت و به نفع جریان مقاومت بود. روزنامه هایی مانند آیدینلیک و ملی گازته با تیترهای حماسی و تمام صفحه به طرفداری از شهید نصرالله پرداختند و روزنامه های دیگر نیز ضمن تیترهای خنثی به واکنش در مورد شهادت شهید نصرالله اقدام کردند.

از روز شهادت به این سو تمام برنامه های گفتگوی خبری شبانگاهی شبکه های خبری ترکیه اختصاص به موضع لبنان و شهادت شهید سلیمانی دارد که بخش عمده اظهارات موجود در این کانال ها را بر اساس تغییری که در طیف بندی کانال ها میتوان دیده شود به صورت زیر میتوان بیان کرد:

1. بحران اطلاعاتی و امنیتی در ایران و تعمیم آن به کل محور مقاومت: کارشناسان در مورد درز اطلاعاتی که احتمالاً نقش کلیدی در حذف نصرالله توسط اسراییل داشت، صحبت میکنند. کارشناسان اشاره دارند که مشکل تنها در شکست عملیاتی نیست، بلکه در یک بحران عمیق تر در داخل ایران نیز هست. در اکثر کانال ها سوالاتی در مورد بی ثبات کردن امنیت و شکاف های داخلی احتمالی در ایران بارها و بارها مطرح میشود.
2. توجه به مزیت تکنولوژیک اسرائیل در برابر ایران و جبهه مقاومت. در این سرفصل نوعا تلاش میشود با تحقیر ایران به بزرگ نمایی پیشرفت های نظامی ترکیه در دهه اخیر اشاره شود.
3. تاکید بر جانی بودن اسرائیل؛ تقریبا هیچ کارشناسی حقی برای این حجم از جنایت برای اسرائیل قائل نیست.
4.  جنگ احتمالی داخلی برای قدرت و جانشینی در میان نخبگان ایرانی بود. تحلیلگران ترک به طور مستقیم به این نکته اشاره میکنند که در ایران جنگ جدی بین جناح های مختلف در جریان است. و این کشور را ضعیف می کند و آن را در برابر تهدیدات خارجی مانند عملیات اسرائیل آسیب پذیرتر کرده است. نخبگان تهران ممکن است در حمایت از حزب الله اتفاق نظر نداشته باشند، عاملی که ممکن است نقش مهمی در رویدادهای اخیر داشته باشد.
5. امکان معاملات پشت صحنه بین ایران و آمریکا است. نظریه ای وجود دارد مبنی بر اینکه ایران ممکن است به دنبال کاهش فشار بین المللی باشد، شاید حتی با تضعیف حمایت خود از حزب الله و تهران می تواند نصرالله را به عنوان بخشی از نوعی توافق با غرب ترک کرده باشد. به طور کلی، کارشناسان ترک ترور نصرالله را نه تنها به عنوان یک حادثه منفرد، بلکه نشانه ای از تغییرات عمده در سیاست ایران می دانند. ایران ممکن است وارد مرحله جدیدی شود که در آن نفوذش در خاورمیانه به تدریج کاهش می یابد و فرصت های جدیدی را برای اسرائیل و متحدانش باز می کند.

این موضوع به صورت ویژه محل توجه است و با طرح های گرافیکی مختلف تلاش میشود تا ایران به عنوان مسبب اصلی ضعف حزب الله نشان داده شود.

6. احتمال گسترش جنگ به سوریه و ایران: خصوصا بلافاصله پس از سخنرانی نتانیاهو خطاب به مردم ایران، فضای تحلیلیِ رسانه های ترکیه به سمت احتمال گسترش جنگ به سوریه و ایران حرکت کرده اند و معتقدند که اسرائیل از وضعیت ضعیف دولت ایران برای ضربه نهایی زدن به تهران استفاده خواهد کرد.
7. تاکید بر وجود شکاف های اجتماعی شدید در جامعه ایران: فضای کارشناسی ترکیه معتقد است که دلیل اصلی ضعف دولت ایران شکاف های اجتماعی شدید در این کشور است و حاکمیت در تهران مطمئن نیست که در صورت فلج شدن در نتیجه حمله های اسرائیل آیا میتواند صبر مردم را به همراه داشته و در برابر اسرائیل مقاومت کند یا نه.
8. در حالی که در ماه‌های گذشته تاکید فراوانی بر لزوم میانجیگری ترکیه در مساله بیان می شد اما به طرز مشهودی پس از ماجرای لبنان و نیز ترور شهید نصرالله کارشناسان ترک، معتقدند ترکیه باید به سمت دور ماندن از بحران حرکت کرده و با هشدار به آمریکا و اروپا صرفا نسبت به عواقب خطرناک اقدامات اسرائیل برای امنیت جهان اعلام خطر کند.
9. از سوی برخی کارشناسان تلاش میشود با یادآوری آنچه جنایات حزب الله علیه اهل سنت در سوریه نامیده میشود از قهرمان شدن حزب الله در افکار عمومی جلوگیری شود. اگرچه این حمله ها به نوعی نیست که بتوان از آن به عنوان همصدایی با اسرائیل یاد کرد اما این خط خبری نیز به صورت مشهود برای جلوگیری از تقویت جایگاه حزب الله در افکار عمومی مشهود است.
10. انتقاد مخالفان دولت از اردوغان: برخی مخالفان دولت واکنش اردوغان و هیئت حاکمه نسبت به ترور شهید نصرالله را در مقایسه با شهادت شهید هنیه منفعلانه میدانند و معتقدند که دلیل این امر مساله مذهب گرایی و نیز کینه های سوریه است. از سوی دیگر این مخالفان با تاکید بر این که بی شک این جنگ به سوریه و ایران کشیده خواهد شد و پس از آن ترکیه نیز در این گرداب فروخواهد رفت از دولت ترکیه به دلیل نقشی که با ورود به مساله سوریه در تضعیف دولت سوریه و در نتیجه تقویت اسرائیل داشته انتقاد می‌کنند.